Mã Tổ nói ‘dương mi thuấn mục’ là nó lại không phải nó, là nó tức khẳng định, không phải nó là phủ định. Cái gì là Thiền tâm, tức phải vượt qua khẳng định và phủ định. Thiền, vốn là đạo viên dung, ‘‘thị’’ ‘‘phi’’ như nhất, ‘‘hữu’’ ‘‘không’’ như nhất, vạn vật quy tại nhất nguyên

Dược Sơn Duy Nghiêm (751-834) là học trò của Thạch Đầu Hi Thiên. Ngài bác thông Kinh Luận, trì Giới nghiêm cẩn, nhưng đối với Thiền thì lại không mấy liễu giải, thế bèn thỉnh giáo sư phụ : ‘‘Người ta thường nói đặc điểm của Thiền phương Nam là ‘trực chỉ nhân tâm, kiến tánh thành Phật’, con thực sự không hiểu rõ, mong Hòa thượng từ bi, khai thị cho con.’’ Thạch Đầu hỏi ngược lại ngài : ‘‘Nếu như khẳng định không đúng, phủ định cũng không đúng, đồng thời khi chiếu cố cả hai đều không đúng, thì ông nghĩ sao?’’ Duy Nghiêm không biết chỗ trả lời. Thạch Đầu nói : ‘‘Nhân duyên của ông không phải nơi này, ông hãy đến chỗ Mã Tổ đại sư đi.’’ Duy Nghiêm vâng lời sư phụ, đi tới cung kính lễ bái Mã Tổ. Điều xin chỉ bảo cho vẫn là vấn đề như trước : trực chỉ nhân tâm, kiến tánh thành Phật là thế nào? Mã Tổ đối trước ngài nói : ‘‘Ta đôi lúc gọi ‘dương mi thuấn mục’, có khi lại không gọi nó ‘dương mi thuấn mục’, đôi khi ‘dương mi thuấn mục’ là nó, đôi lúc dương mi thuấn mục’ lại không là nó, vậy rốt cuộc ông làm sao hiểu nó?’’ Duy Nghiêm nghe xong hốt nhiên đại ngộ. Mã Tổ nói ‘dương mi thuấn mục’ là nó lại không phải nó, là nó tức khẳng định, không phải nó là phủ định. Cái gì là Thiền tâm, tức phải vượt qua khẳng định và phủ định. Thiền, vốn là đạo viên dung, ‘‘thị’’ ‘‘phi’’ như nhất, ‘‘hữu’’ ‘‘không’’ như nhất, vạn vật quy tại nhất nguyên. Duy Nghiêm thấm thía rồi lễ bái Mã Tổ, Tổ hỏi : ‘‘Ông hiểu được điều gì, mà hành lễ ta?’’ Duy Nghiêm nói : ‘‘Con ở nơi Thạch Đầu, giống như con mũi đốt trâu sắt, không tìm ra được cửa vô.’’