Sáng ngày 22.01 Giáp Ngọ (21.02.2014) tại Tổ đình Tường Vân, tổ 16, khu vực 5, phường Thủy Xuân, thành phố Huế đã trọng thể tổ chức Lễ Tưởng niệm 41 năm ngày Đức Trưởng lão Đệ Nhất Tăng thống Thích Tịnh Khiết viên tịch.Hôm nay, chư Tôn đức Tăng Ni đến dâng hương thành kính đảnh lễ tưởng niệm 41 năm ngày Đức Trưởng lão Đệ nhất Tăng Thống viên tịch cũng là tưởng niệm đến công hạnh tu tập và hoằng dương Phật pháp của Ngài đã nhiếp phục được nội ma, ngoại chướng và lèo lái con thuyền Giáo hội đến một thời kỳ hưng thịnh, đóng góp công sức lớn lao vào trang lịch sử vàng soncủa Phật giáo Việt Nam thời đại hôm nay và mai sau.
 Hương án tôn trí Đức Trưởng lão Đệ nhất Tăng thống   Đại hùng bảo điện Tiền đường Tổ đình Tường Vân  Trưởng lão Hòa thượng Thích Đức Chơn, viện chủ Tu viện Quảng Hương Già Lam - Sài Gòn   Bảo tháp nơi tôn trí nhục thân Đức Tăng thống  Trưởng lão Hòa thượng Phó Pháp chủ quang lâm    
Đến dâng hương đảnh lễ Đức Đệ nhất Tăng thống có Trưởng lão Hòa thượng Thích Đức Phương, Phó Pháp chủ HĐCM GHPGVN, Giáo Phẩm Chứng minh Ban Trị sự, Trưởng Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Thừa Thiên Huế, trú trì Quốc tự Diệu Đế, chùa Tra Am, chùa Lam Sơn, chùa Bạch Vân - Huế; Trưởng lão Hòa thượng Thích Đức Chơn, Viện chủ Tu viện Quảng Hương Già Lam - Sài Gòn; chư Tôn Giáo phẩm HĐCM, HĐTS, chư Tôn Hòa thượng, chư Thượng tọa, Đại đức Tăng Ni các Ban ngành trực thuộc Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Thừa Thiên Huế, chư Tôn đức Ban Trị sự các huyện thị, chư Tôn đức trú trì các Tổ đình, tự viện, tịnh xá, tịnh thất, Niệm Phật đường trong tỉnh Thừa Thiên Huế và các tỉnh thành lân cận.
 Chư Tôn đức đảnh lễ cung thỉnh Hòa thượng Phó Pháp chủ       Trưởng lão Hòa thượng Thích Đức Phương dâng hương đảnh lễ  Chư Tôn đức đệ tử của Đức Tăng thống 
ĐIẾU VĂN Của Hội đồng Lưỡng Viện Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất (Đọc trong lễ tưởng niệm Đại lão Hoà thượng Tăng Thống trước khi nhập Tháp).
... Mới đây trong dịp đầu xuân, tin ngừng bắn chấm dứt tương tàn vừa phổ biến, chúng đồ khắp nơi chốn hăm hở hướng về đảnh lễ chúc thọ đầu năm, tưởng là góp vui cùng Hoà thượng trong chuỗi ngày xế bóng.
Nào ngờ chẳng được ba tuần, hoa mai chưa kịp rụng cánh, tiếng súng chưa kịp lặng yên, lòng chục triệu tín đồ khắp nước ngẩn ngơ đau xót, nghe tin Hoà thượng đã vội vã lìa trần cao đăng Phật quốc.
Vẫn biết, sinh là ký tử là quy, biển trầm luân vốn sắc không chuyển hoá, thế nhưng nay cảnh sắc Tổ đình còn đó, sự nghiệp hoằng pháp của Giáo hội đương độ dở dang, Hoà thượng đã vội ra đi lòng chúng con ngậm ngùi thương tiếc!
Hoà thượng đã vĩnh viễn giã từ đồ chúng, giã từ đất nước Việt Nam thân yêu mà cho đến phút lâm chung Hoà thượng vẫn còn trìu mến!
Một bước ra đi để lại muôn triệu niềm thương tiếc, trong lẽ tịch diệt hôm nay đã trở thành điều bất diệt.
Suốt một phần tư thế kỷ trên con đường đạo hạnh, Hoà thượng đã không từ tuổi già sức kiệt, rời bỏ chốn thuyền lâm thanh tịnh để hướng dẫn chúng con trên đường phục vụ quê hương, Đạo pháp.
Hơn 83 năm cuộc sống kéo dài, non thế kỷ Hoà thượng đã cùng với Giáo hội, non sông gắn liền trong những bước gian nguy thống khổ! Hoà thượng đã vui cái vui của mọi người, Hoà thượng đã khổ cái khổ của non sông Đạo pháp.
Trên con đường phục vụ vừa nặng nề vừa gian khổ, chúng con đã gượng lại sau nhiều phen ngã gục khi nhìn lại sự hy sinh tận tuỵ của Hoà thượng cho chúng con, cho Giáo hội, cho non sông đất nước. Chúng con quên sao được những hình ảnh tuy trầm tư song cương nghị mà Hoà thượng đã nêu gương cùng đồ chúng trong phong trào chống lại bạo quyền bảo vệ tín đồ, tín ngưỡng.
Chúng con quên sao được khi tấm thân gầy yếu của Hoà thượng đã đầy thương tích trong đêm pháp nạn 20-8-1963. Trong hơn một thế hệ, cuộc sống của Hoà thượng là cuộc sống của Đạo pháp, nỗi vui buồn của Hoà thượng là nỗi vui buồn của thế nhân, trong chuỗi thời gian dằng dặc cả dân tộc chịu đựng quá nhiều thống khổ đắng cay cho nên Hoà thượng những mong cho quốc gia thái bình và chúng sinh an lạc. Niềm ước mong đó Hoà thượng đã thể hiện trọn vẹn trong khổ hạnh tu trì, cầu mong tế độ. Không một phút lãng xao, không một ngày ngơi nghỉ, hạnh nghiệp của Hoà thượng chiếu sáng như ngọn hải đăng, từ muôn nẻo xa xăm tín đồ vọng về chiêm ngưỡng. Nay Hoà thượng đã cao đăng Phật quốc mà ánh sáng đạo hạnh vẫn đời đời tỏ rạng. Công đức của Hoà thượng thực như:
Ánh rạng trời Nam, muôn thuở người gương Quốc Tổ.
Mây doanh cõi tịnh, nghìn thu toả bóng Cao tôn.
Hoà thượng đã cao đăng Phật quốc, những lời nhắn nhủ của Hoà thượng trước khi lìa trần như văng vẳng bên tai chúng con:
"Các Thầy hãy thực hiện lục hoà, Tăng đồ phải trau dồi phẩm hạnh. Quần chúng Phật tử nên đoàn kết thương yêu nhau để giữ vững đạo tâm và gắn lo cho Hoà bình đất nước."
Ngưỡng bạch Giác linh Hoà thượng! cuốn rún không thể lìa đôi, cành cây không sao có hai cội cho nên lịch sử Việt Nam chỉ có một, thì Phật giáo Việt Nam không thể tách làm hai, bởi từ ngàn xưa như một dòng suối tâm linh tưới mát cho đồng cỏ dân tộc, dân tộc Việt Nam đang cần có một dòng suối tươi mát trong hiển vinh của Hoà thượng để lại trong hào quang của chư Phật, chư Bồ-tát, chư Thánh tử đạo Việt Nam. Chúng con nguyện sẽ làm những đứa con đi tìm lại những anh em lạc lối lầm đường để cùng nhau tu học, chúng con quyết tâm hàn gắn lại những đổ vỡ đau thương, hoá giải hận thù cho quê hương bớt tang tóc và đồng bào sống trong an lạc. Chúng con lắng nghe những lời vàng của Phật đã dạy bảo đệ tử Ananda:
"Ta phải có thái độ của đàn voi lâm trận, mạnh tiến giữa rừng gươm dao, giáo mác bình tĩnh hứng lấy những nỗi chua cay của đời và thản nhiên vững bước trên đường phẩm hạnh!"
... Hôm nay Hoà thượng không còn nữa, Hoà thượng đã ra đi giữa lúc quê hương đang tràn đầy đau khổ, Đạo pháp đang gặp lúc ngửa nghiêng. Chúng con mất đi một vị minh sư, Giáo hội mất đi gương lãnh đạo, chúng đồ đạo Phật tử vắng bóng một bậc cha già đạo hạnh.
Vẫn biết:
"Sắc tướng vốn không, nương huyền cảnh độ người mê muội.
Tử sanh nào có, mượn thuyền từ vớt kẻ trầm luân."
Đành rằng: Sanh ký tử quy, lẽ vô thường ai dễ khỏi, song chúng con không khỏi ngậm ngùi thương tiếc khi hình bóng từ hoà của Hoà thượng từ nay vĩnh biệt.
Hôm nay chúng con Hội Đồng Lưỡng Viện thay mặt hàng triệu Tăng Ni Phật tử khắp trong nước thành kính đốt nén hương thành tiễn đưa Hoà thượng lên vân lộ xa xôi, cầu nguyện Hoà thượng cao đăng Phật quốc, hồi nhập Ta bà để hướng dẫn chúng con trên đường đạo hạnh.
Kính mong Hoà thượng thuỳ từ chứng giám.
ĐIẾU VĂN của Ni bộ Bắc Tông ([1])
Ngưỡng bạch... ...
Hôm nay, chúng con Đại diện Ban Chấp hành Ni bộ Bắc tông, kính cẩn bái lễ trước Kim quan Cố Hoà thượng để tỏ lòng kính ngưỡng bậc thạnh đức siêu trần đã sớm lìa Giáo hội vào cõi Niết Bàn.
Hỡi ôi!
Sóng khổ hải lao xao
Trời Chơn như tịch mịch.
Bực đống lương một phút xa lìa,
Ngôi Long tượng nghìn thu cách biệt.
Nhớ Giác linh xưa!
Tánh đức trang nghiêm,
Tinh thần cao khiết.
– Đạo hạnh thấm ưa từ trẻ, linh tâm rực rỡ tuổi già;
Thiền quan hôm sớm chuyên tu, Giới đức tháng năm mài miệt.
– Quyết trau dồi kinh kệ, bén mùi thiền tâm thể ôn nhu;
Mong rèn luyện tánh tình, thấm hương vị linh nguyên nhã khiết.
– Phản vọng sớm tầm câu yếu lý,
Qui chơn thêm thấu lẽ huyền vi.
– Bội trần đà rõ tánh Siêu kỳ,
Hiệp giác sẵn nêu tâm cao việt.
– Trọn cuộc đời, thanh tịnh chơn tu,
Suốt một kiếp, siêu trần tinh khiết;
– Đã hiến thân cho đạo, sá chi phần lao nhọc, đem tuổi già, nêu gương cả, đề huề lui tới khắp Nam Trung;
Nguyện lập chí vì đời, ngại đâu lẽ gian nguy, noi hạnh lớn, sánh người xưa, hoằng hoá mở mang cùng Quốc Việt.
– Khi Xá Lợi từng phen Trụ tích, thương sanh linh đồ chúng lắm trung trinh;
Khi Ấn Quang đà bao thuở lưu hình, vì Đại sự thắng duyên thêm thắm thiết.
– Thuyền lục độ thung dung,
Pháp nhứt thừa thấu triệt.
– Những tưởng, bánh xe cửu trụ, vạn kiếp vần xoay,
Nào ngờ, cơn lốc vô thường, một thân tạm biệt.
Ôi!
– Giấc mộng tỉnh say,
Đời trần hư thiệt.
– Trăm năm cuộc thế, nào khác đêm dài,
Một phút siêu linh, còn đâu bóng chiết.
– Đó đây hiu quạnh, chốn rừng thiền tịch mịch bóng hình hài huyễn ảnh lắng xa;
Sau trước êm đềm, nơi lan nhã vắng không; tiếng pháp nhủ, thanh âm cách tuyệt;
– Đau xót nỗi! Bơ ngơ chiều vắng lạnh, nào thiền sàn, đâu nữa bậc cao minh!
Ngẩn ngơ thay! Thâm thẩm tấm u hoài, kìa bửu tháp, nêu cao gương thanh khiết.
– Vuông tròn một niệm, ngàn kiếp thảnh thơi;
Trong lặng suốt đời, muôn duyên tuyệt diệt.
– Niết Bàn dành sẵn bực cao kiên,
Lạc Quốc sớm chờ trang Thánh triết.
Ôi Thôi!
– Huyễn ảnh xa rồi,
Chơn thân há diệt.
– Mây từ vần vũ, mưa pháp dầm dề,
Trăng tánh rạng ngời, trời tâm thấu triệt.
– Trà thơm một chén, lễ bạc kính dâng, văn điếu đôi câu, hết lòng thành kính.
Ngưỡng cầu Giác linh, thượng phẩm cao đăng, Kính nguyện tôn Sư, Liên Trì tịch diệt.
– Đảnh lễ cao tôn
Phục duy giám cách
Hiếu đồ Ni giới "Ni Bộ Bắc Tông"
Đồng Kính Bái.
Bài Tưởng niệm của Hoà thượng Quy Thiện trứ tác một bài châm thay cho Chư Tăng ở cố đô Huế tán thán công đức Ngài và Hoà thượng Tịnh Hạnh (anh Ngài) ví như Vô Trước và Thế Thân của thời mạt pháp.
Hương giang chi nguyệt
Ngự lĩnh chi vân
Sơn xuyên dục tú
Đĩnh xuất Kỳ nhân
Giác trần thị huyễn
Duy đạo vi trân
Nghi huynh nghi đệ
Vô Trước Thiên Thân
Chấn khởi thuyền phong
Chiết phục tà thái
Hoả mãn diêm phù
Kỳ huynh nan tái
Vân án trường thiên
Ba cuồng đại hải
Huệ chúc từ phàm
Duy sư thị lại.
Vi giáo hội chủ
Vi chúng trung tôn
Giáo lưu nam độ
Thục dự tỉ luân.
Pháp hoằng gia vụ
Đạo kế tông môn
Nghi đoan biểu chính
Mục kích đạo tồn.
Bổng xướng tuỳ nghi
Nhân hàm kính ngưỡng
Thanh tịnh nan danh
Ứng dụng vô lượng
Phật pháp đống lương
Tông môn bảo chướng
Tuyển Phật tràng trung
Lễ tôn Hoà thượng
Xuân thành hậu tấn
Cửu phụ đức âm
Vô nhĩ biểu thành
Kiền bị chuyết châm.
Nguyệt thuỳ liên nhãn
Phủ giám quy thâm
Vĩnh phụng trần sát
Tương thử thâm tâm.
Tạm dịch:
Trăng sông Hương, mây núi Ngự, tinh anh sông núi khéo đúc nên bậc khác thường. Giác ngộ trần lao như huyễn, chỉ Đạo là quí. Xứng huynh xứng đệ như Vô Trước, Thiên Thân. Chấn hưng thiền phong, chiết phục tà thái. Hoá độ cõi Ta bà đã xong, thì anh Ngài về chầu Phật. Than ôi! Mây phủ ngất trời, sóng gầm biển lớn. Đuốc tuệ thuyền từ chỉ còn Ngài làm chỗ cậy nương. Làm pháp chủ Giáo hội, làm bậc chúng trung tôn. Giáo pháp lưu truyền đất Nam, mấy ai sánh kịp. Xem việc hoằng pháp là việc nhà, nối tiếp đạo thống tông môn. Hình nghi đoan chánh, mắt trừng ánh đạo, đánh hét tuỳ cơ nghi. Người người kính ngưỡng. Thanh tịnh khó bàn, ứng dụng vô lượng, đống lương của Phật pháp, bình phong che chở tông môn. Trong trường tuyển Phật, suy tôn Hoà thượng. Kẻ hậu lai ở cố đô từ lâu nương nhờ âm đức, không biết lấy gì bày tỏ lòng thành, xin cung soạn bài châm vụng về này, ngưỡng mong Ngài hạ cố chứng giám lòng tinh thành, nguyện đem thâm tâm này vĩnh viễn phụng sự chúng sinh.
Ngoài ra, cụ Phan Bội Châu lúc sinh tiền là bạn tâm giao với Ngài có hoạ bài thơ tặng ngài như sau:
Bài vịnh Hoa Ngọc lan của Phan Sào Nam
Nguyên văn chữ Hán:
前身種出自蓬莱
唯向菩提院裏栽
素蕊光争冬夜雪
奇芳品奪領頭梅
真香王者天垂賞
荘此嫦娥月暗猜
唯佛從来能識佛
慇勤惠我此花魁
Phiên âm:
Tiền thân chủng xuất tự bồng lai,
Duy hướng bồ-đề viện lý tài.
Tố nhuỵ quang tranh đông dạ tuyết,
Kỳ phương phẩm đoạt lãnh đầu mai.
Chân hương vương giả thiên thuỳ thưởng,
Trang thử thường nga nguyệt ám sai.
Duy Phật tùng lai năng thử Phật,
Ân cần huệ ngã thử hoa khôi.
Nguyên Hồng dịch:
Giống tự Bồng lai đến cõi này,
Bồ-đề viện nội trỗ nên cây.
Sắc màu rực rỡ đêm đông tuyết,
Hương toả đầu non tựa lão mai.
Vương giả chân hương trời bủa xuống,
Hằng nga cốt cách nguyệt nhường ngôi.
Chỉ Phật mới hay thân Phật Tổ,
Ân cần trao gửi nhánh hoa tươi.
([1]) Do Thượng toạ Thiện Trí đọc trước kim quan cố Đại lão Hoà thượng đương kim Tăng Thống Giáo hội Phật giáo Việt Nam thống nhất, ngày 06.3.1973
|
|
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét